Нарцыс (род раслін)
| Нарцыс | |||||||||||||||||
 Narcissus pseudonarcissus | |||||||||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||
|
Narcissus L. (1753) | |||||||||||||||||
| Сінонімы | |||||||||||||||||
| Тыпавы від | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Нарцыс (Narcissus) — род кветкавых раслін сямейства амарылісавых.
Батанічнае апісанне
[правіць | правіць зыходнік]Шматгадовыя цыбульныя травяністыя расліны. Лісце прыкаранёвае, лінейнае. Кветанос бязлісты, вышынёй да 0,5 м. Кветкі белыя, жоўтыя, адзіночныя ці ў гронках, у некаторых пахучыя; эфірны алей з іх выкарыстоўваецца ў медыцыне і парфумерыі. Плод — каробачка. Усе віды ядавітыя.
Арэал
[правіць | правіць зыходнік]Пашыраны пераважна ў Міжземнамор'і. Трапляюцца ў вільготных месцах, на высакагорных і далінных лугах, травяністых схілах гор.
Таксанамія
[правіць | правіць зыходнік]Віды роду Нарцыс распаўсюджаны ў Еўропе, пераважна ў міжземнаморскіх краінах, асабліва заходніх; адзін від расце ў Азіі да Японіі і Кітая.
Род Нарцыс паводле Каралеўскіх батанічных садоў К’ю ўключае 54 першасных і 59 гібрыдагенных відаў[3]:
- Narcissus abscissus (Haw.) Schult. & Schult.f.
- Narcissus albicans (Haw.) Spreng.
- Narcissus albimarginatus D.Müll.-Doblies & U.Müll.-Doblies
- Narcissus arundanus Fern.Casas
- Narcissus assoanus Dufour ex Schult. & Schult.f.
- Narcissus asturiensis (Jord.) Pugsley
- Narcissus atlanticus Stern
- Narcissus broussonetii Lag.
- Narcissus bulbocodium L.
- Narcissus calcicola Mendonça
- Narcissus cantabricus DC.
- Narcissus cavanillesii Barra & G.López
- Narcissus cernuus Salisb.
- Narcissus confusus Pugsley
- Narcissus cuatrecasasii Fern.Casas
- Narcissus cyclamineus DC.
- Narcissus dubius Gouan
- Narcissus elegans (Haw.) Spach
- Narcissus flavus Lag.
- Narcissus foliosus (Maire) Fern.Casas
- Narcissus gaditanus Boiss. & Reut.
- Narcissus gadorensis Fern.Casas
- Narcissus gigas (Haw.) Steud.
- Narcissus hedraeanthus (Webb & Heldr.) Colmeiro
- Narcissus hesperidis Fern.Casas
- Narcissus hispanicus Gouan
- Narcissus iohannis Fern.Casas
- Narcissus jacetanus Fern.Casas
- Narcissus jeanmonodii Fern.Casas
- Narcissus jonquilla L.
- Narcissus lusitanicus Dorda & Fern.Casas
- Narcissus magni-abilii Fern.Casas
- Narcissus malacitanus Fern.Casas
- Narcissus moleroi Fern.Casas
- Narcissus munozii-garmendiae Fern.Casas
- Narcissus nevadensis Pugsley
- Narcissus nivalis Graells
- Narcissus obesus Salisb.
- Narcissus obsoletus (Haw.) Spach
- Narcissus occasus Fern.Casas
- Narcissus papyraceus Ker Gawl.
- Narcissus piifontianus Fern.Casas
- Narcissus poeticus L.
- Narcissus primigenius (Fern.Suárez ex M.Laínz) Fern.Casas & Laínz
- Narcissus pseudonarcissus L.
- Narcissus romieuxii Braun-Blanq. & Maire
- Narcissus rupicola Dufour
- Narcissus scaberulus Henriq.
- Narcissus serotinus L.
- Narcissus supramontanus Arrigoni
- Narcissus tazetta L.
- Narcissus tingitanus Fern.Casas
- Narcissus triandrus L.
- Narcissus viridiflorus Schousb.
- Гібрыдагенныя віды
- Narcissus ×abilioi Fern.Casas [= Narcissus bulbocodium × Narcissus flavus]
- Narcissus ×aedoi Fern.Casas [= Narcissus pseudonarcissus subsp. leonensis × Narcissus triandrus]
- Narcissus ×alejandrei Fern.Casas [= Narcissus gigas × Narcissus jacetanus subsp. vasconicus]
- Narcissus ×alentejanus Fern.Casas [= Narcissus cavanillesii × Narcissus serotinus]
- Narcissus ×alleniae Donn.-Morg. [= Narcissus obsoletus × Narcissus viridiflorus]
- Narcissus ×aloysii-villarii Fern.Casas [= Narcissus pseudonarcissus subsp. moschatus × Narcissus jacetanus]
- Narcissus ×andorranus Fern.Casas [= Narcissus pseudonarcissus subsp. nobilis × Narcissus poeticus]
- Narcissus ×bakeri K.Richt. [= Narcissus bulbocodium × Narcissus pseudonarcissus]
- Narcissus ×boutignyanus Philippe [= Narcissus moleroi × Narcissus poeticus]
- Narcissus ×brevitubulosus A.Fern. [= Narcissus asturiensis × Narcissus nivalis]
- Narcissus ×buxtonii K.Richt. [= Narcissus abscissus × Narcissus assoanus]
- Narcissus ×caramulensis P.Ribeiro [= Narcissus bulbocodium × Narcissus cyclamineus]
- Narcissus ×cardonae Lloret & Fern.Casas [= Narcissus dubius × Narcissus tazetta]
- Narcissus ×carringtonii Rozeira [= Narcissus cernuus × Narcissus scaberulus]
- Narcissus ×cazorlanus Fern.Casas [= Narcissus hedraeanthus × Narcissus triandrus]
- Narcissus ×chevassutii Fern.Casas [= Narcissus serotinus × Narcissus tazetta]
- Narcissus ×christianssenii A.Fern. [= Narcissus rupicola × Narcissus triandrus]
- Narcissus ×compressus Haw. [= Narcissus jonquilla × Narcissus tazetta]
- Narcissus ×confinalensis Uribe-Ech. & Urrutia [= Narcissus asturiensis × Narcissus primigenius]
- Narcissus ×dordae Fern.Casas [= Narcissus abscissus × Narcissus pseudonarcissus subsp. pallidiflorus]
- Narcissus ×felineri Fern.Casas [= Narcissus bulbocodium × Narcissus primigenius]
- Narcissus ×fosteri Lynch [= Narcissus gigas × Narcissus triandrus]
- Narcissus ×georgemawii Fern.Casas [= Narcissus elegans × Narcissus viridiflorus]
- Narcissus ×gredensis Fern.Casas [= Narcissus bulbocodium × Narcissus rupicola]
- Narcissus ×hannibalis A.Fern. [= Narcissus hispanicus × Narcissus triandrus]
- Narcissus ×incomparabilis Mill. [= Narcissus hispanicus × Narcissus poeticus]
- Narcissus ×incurvicervicus Barra & G.López [= Narcissus cernuus × Narcissus flavus]
- Narcissus ×infundibulum Poir. [= Narcissus abscissus × Narcissus jonquilla]
- Narcissus ×javieri (A.Fern.) Fern.Casas [= Narcissus magni-abilii × Narcissus nivalis]
- Narcissus ×libarensis Sánchez García & Mart.Ort. [= Narcissus cuatrecasasii × Narcissus papyraceus]
- Narcissus ×litigiosus Amo [= Narcissus cantabricus subsp. monophyllus × Narcissus cernuus]
- Narcissus ×maginae Fern.Casas & Susanna [= Narcissus cuatrecasasii × Narcissus triandrus]
- Narcissus ×magnenii Rouy [= Narcissus assoanus × Narcissus tazetta]
- Narcissus ×martinoae Nava & Fern.Casado [= Narcissus asturiensis × Narcissus pseudonarcissus subsp. pallidiflorus]
- Narcissus ×medioluteus Mill. [= Narcissus poeticus × Narcissus tazetta]
- Narcissus ×montserratii Fern.Casas & Rivas Ponce [= Narcissus abscissus × Narcissus poeticus]
- Narcissus ×nutans Haw. [= Narcissus jonquilla × Narcissus triandrus]
- Narcissus ×odorus L. [= Narcissus jonquilla × Narcissus pseudonarcissus]
- Narcissus ×oiarbidei Fern.Casas & Uribe-Ech. [= Narcissus assoanus × Narcissus jacetanus]
- Narcissus ×paivae (A.Fern.) Fern.Casas [= Narcissus asturiensis × Narcissus magni-albii]
- Narcissus ×perangustus Fern.Casas [= Narcissus obsoletus × Narcissus serotinus]
- Narcissus ×perezlarae Font Quer [= Narcissus cavanillesii × Narcissus obsoletus]
- Narcissus ×poculiformis Salisb. [= Narcissus dubius × Narcissus pseudonarcissus subsp. moschatus]
- Narcissus ×ponsii-sorollae Fern.Casas [= Narcissus assoanus × Narcissus cernuus]
- Narcissus ×pravianoi Fern.Casas [= Narcissus primigenius × Narcissus triandrus]
- Narcissus ×pugsleyi Fern.Casas [= Narcissus assoanus × Narcissus pseudonarcissus subsp. moschatus]
- Narcissus ×pujolii Font Quer [= Narcissus assoanus × Narcissus papyraceus subsp. panizzianus]
- Narcissus ×rafaelii Patino & Uribe-Ech. [= Narcissus assoanus × Narcissus confusus]
- Narcissus ×rogendorfii Batt. & Trab. [= Narcissus elegans × Narcissus tazetta]
- Narcissus ×romoi Fern.Casas [= Narcissus cantabricus × Narcissus flavus]
- Narcissus ×rupidulus Fern.Casas & Susanna [= Narcissus cernuus × Narcissus rupicola]
- Narcissus ×somedanus Fern.Casado, Nava & Suárez Pérez [= Narcissus asturiensis × Narcissus triandrus]
- Narcissus ×susannae Fern.Casas [= Narcissus bulbocodium × Narcissus triandrus]
- Narcissus ×taitii Henriq. [= Narcissus cernuus × Narcissus pseudonarcissus]
- Narcissus ×tenuior Curtis [= Narcissus jonquilla × Narcissus poeticus]
- Narcissus ×tortifolius Fern.Casas [= Narcissus gaditanus × Narcissus papyraceus subsp. panizzianus]
- Narcissus ×tuckeri Barra & G.López [= Narcissus flavus × Narcissus hedraeanthus]
- Narcissus ×urrutiae Fern.Casas & Uribe-Ech. [= Narcissus munozii-garmendiae × Narcissus rupicola]
- Narcissus ×xaverii Nava & Fern.Casado [= Narcissus gigas × Narcissus pseudonarcissus subsp. pallidiflorus]
Значэнне
[правіць | правіць зыходнік]Ранневеснавыя дэкаратыўныя расліны. Культывуюць са старажытнага часу, вядома больш за 12 тысяч сартоў. На Беларусі вырошчваюць каля 40 сартоў нарцыса гібрыднага.
Шкоднікі і хваробы
[правіць | правіць зыходнік]Значную шкоду нарцысам прыносіць вірус мазаікі нарцыса, які пераносіцца з сокам раслін і насякомымі.
У філатэліі
[правіць | правіць зыходнік]
|
Нарцыс на паштовых марках на Вікісховішчы |
|---|
.jpg)
_-_Sheet.jpg)
_-_Maximum_card.jpg)
_-_Sheet.jpg)
_-_Special_postmark.png)
_-_First_day_cover.jpg)
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісванай у гэтым артыкуле групы раслін да класа аднадольных гл. раздзел «Сістэмы APG» артыкула «Аднадольныя».
- ↑ Спіс відаў роду Нарцыс на сайце Royal Botanic Gardens, Kew (англ.) (Праверана 14 студзеня 2013)
Слоўнікі і энцыклапедыі | |
|---|---|
| Таксанамія | |
| Нарматыўны кантроль |
